ถ้าหากพูดถึงดินที่ใช้ปลูกพืชในกระถาง เมื่อก่อนมักจะใช้ดินเพียงอย่างเดียวแต่เมื่อปลูกพืชไปนานๆ ดินนั้นจะแน่นแข็ง และจะสังเกตุเห็นต้นไม้หรือพืชที่ปลูกค่อยๆชะงักการเจริญเติบโต แตกใบอ่อนและออกดอกน้อยลง ถึงแม้จะให้น้ำหรือให้ปุ๋ยตามปกติ และสำหรับผู้ที่อาศัยอยู่ในเมืองซึ่งเป็นบริเวณที่จะหาดินให้มีลักษณะร่วนซุยอุ้มน้ำได้ดี มีธาตุอาหารพืชพอสมควร ไม่มีสารพิษต่อพืช และที่สำคัญจะต้องเป็นวัสดุที่หาง่ายราคาถูก
เตรียมวัสดุใช้ผสมดินปลูกพืชในกระถางดังนี้
1.ขี้เถ้าแกลบค้างปีไม่มีฤทธิ์เป็นด่าง จะช่วยทำให้ดินผสมโปร่งระบายน้ำ
2.กาบมะพร้าวสับ แช่น้ำให้ชุ่มก่อนนำมาใช้จะช่วยให้ดินเหนียวร่วนขึ้นและไม่แย่งน้ำพืชเวลาเรารดน้ำด้วย รากชอนไชได้สะดวก
3.ขุยมะพร้าวเป็นวัสดุที่กำลังเป็นที่นิยมใช้ผสมดินมากที่สุด เนื่องจากเป็นวัสดุที่ราคาถูก หาง่าย และอุ้มน้ำได้ดี
4.เปลือกถั่วลิสงหาได้จากเราไปซื้อถั่วต้มมากิน หรือจากไร่นาทั่วๆไป(ถ้ามี) แล้วเก็บเปลือกไว้มีประโยชน์มาก เพราะถั่วเป็นวัสดุที่มีน้ำหนักเบาและสลายตัวได้ง่าย แต่ต้องรอให้ยุ่ยก่อนนำมาใช้ เพื่อป้องกันเชื้อรา
5.ใบไม้ผุ เช่น ใบจามจุลรี ใบทองหลาง จะช่วยทำให้ดินผสมโปร่งระบายน้ำได้ดีให้ธาตุอาหารแก่พืชได้
6.ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักหาได้จากคอกสัตว์ต่างๆ แต่ควรเป็นปุ๋ยคอกเก่าๆสลายตัวแล้ว
7.ทรายเป็นวัสดุที่หาง่ายที่สุด และราคาไม่แพง
8.ดินควรใช้ดินร่วน เพราะจะดูดซับน้ำได้ดี และระบายน้ำได้ดี เช่น ดินบริเวณหน้าดิน ดินขลุยไผ่ เมื่อเตรียมหาวัสดุเหล่านี้ได้แล้ว โดยเลือกใช้วัสดุที่หาได้สะดวกและราคาถูก แล้วจึงมาพิจารณาถึงส่วนผสมในอัตราส่วนที่เหมาะสมกับพืชที่ปลูกกันต่อไปนี้
สูตรผสมดินพืชทั่วไป
ดินร่วน | 2 | ส่วน |
ทราย | 1 | ส่วน |
แกลบ | 1 | ส่วน |
ขุยมะพร้าว | 1 | ส่วน |
ปุ๋ย | 1 | ส่วน |
วิธีผสมดิน
เมื่อเตรียมวัสดดุสำหรับผสมดินแล้วนำวัสดุเหล่านี้รวมกัน โดยพยายามคลุกเคล้ากันให้มากที่สุด ก่อนจะใช้ควรจะคลุกเคล้ากับน้ำให้ชื้นพอเหมาะ และสามารถเก็บไว้ใช้ได้ตลอดไป โดยบรรจุถุงหรือจะบรรจุถุงขายเป็นรายได้เสริมอีกก็ได้
ที่มา : หนังสือเกษตรธรรมชาติ เขียนโดย ผศ.มุกดา สุขสวัสดิ์