ถ้าไม่ใช้สารเคมีแล้วจะใช้อะไรกำจัดวัชพืช

มีวิธีอื่นๆที่ไม่ต้องใช้สารกำจัดวัชพืช

        หลายคนมักจะคิดว่า ก่อนจะปลูกพืชในระบบการเกษตรมักจะต้องกำจัดวัชพืชในแปลงเสมอ แต่วัชพืชที่มีประโยชน์ก็มีอยู่มากมาย ไปดูกันว่ามีวิธีอะไรบ้าง

          การใช้พืชคลุมดิน และวัสดุคลุมดิน ถ้าปลูกพืชคลุมดินแล้วมันจะไม่แย่งอาหารพืชหลักของเราจริงหรือ? ไม่เลยการปลูกพืชคลุมดินจะปลูกในช่วงที่ปล่อยพื้นที่ไว้เพื่อรอการปลูกในฤดูกาลต่อไป และยังสามารถปลูกคลุมดินระหว่างแถวได้ ควรปลูกพืชอายุสั้น และตายก่อนที่จะปลูกพืชหลักหรือใช้วัสดุคลุมดินจากธรรมชาติ เช่น ฟางข้าว ขี้เลื่อย เศษเปลือกไม้ เป็นต้น เพื่อไม่ให้วัชพืชได้สังเคราะห์แสง ลดการคายน้ำและเป็นตัวยับยั้งการงอกของต้นอ่อนวัชพืช และยังช่วยรักษาความชุ่มชื้นในดิน

          การปลูกพืชหมุนเวียน  วัชพืชบางชนิดมีความสัมพันธ์เฉพาะเจาะจงกับพืชปลูกชนิดใดชนิดหนึ่ง เช่น หญ้าข้าวนก ในนาข้าว หญ้าคาในสวนผลไม้ และแห้วหมูในสวนผัก เป็นต้น การเปลี่ยนชนิดพืชที่ปลูกจะช่วยทำให้ประชากรวัชพืชเหล่านี้ลดลง เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมและปัจจัยต่างๆ ชนิดพืชปลูกที่แตกต่างกัน นอกจากจะช่วยควบคุมวัชพืชแล้วยังช่วยให้พืชที่ปลูกมีผลผลิตเพิ่มขึ้น ทั้งยังมีคุณภาพดีขึ้นเนื่องจากพืชหมุนเวียนมีโรคและแมลงศรัตตรูพืชที่แตกต่างกันรวมทั้งระบบรากและการกระจายของรากที่แตกต่างกันจะช่วยปรับสภาพและโครงสร้างดินให้เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชดียิ่งขึ้นด้วย

          การควบคุมวัชพืชโดยวิธีชีวภาพ คือการใช้ศรัตรูธรรมชาติของวัชพืช ได้แก่ แมลง หรือเชื้อรา เพื่อควบคุมหรือยังยั้งการเจริญเติบโตของประชากรวัชพืช ข้อดีของวิธีนี้คือเมื่อสามารถควบคุมประชากรของวัชพืชได้แล้ว สิ่งมีชีวิตที่ใช้ในการควบคุมจะสามารถผลิตและแพร่ขยายประชากรในสภาพแวดล้อมนั้นด้วยตัวมันเอง และยังคงมีประสิทธิภาพ ในการควบคุมวัชพืชทตลอดไปจนกว่าสภาวะสมดุลจะถูกทำลาย

          การกำจัดวัชพืชโดยการใช้การปล่อยน้ำท่วมขังก็จะเป็นวิธีการควบคุมวัชพืชที่ดี วัชพืชหลายฤดูที่ควบคุมยากสามารถควบคุมได้ผลดีโดยการปล่อยน้ำท่วมขังแปลงเป็นเวลานานติดต่อกันหลายสัปดาห์ไปจนถึงหลายๆเดือน MC Whorter (1972) พบว่าการปล่อยน้ำขังในแปลงเป็นเวลา 2-4 สัปดาห์ในช่วงฤดูปลูก ช่วยป้องกันการสร้างเหง้าของหญ้าจอห์นสันได้ 

         การจัดการวัชพืชไม่ใช่แค่ลดประชากรของวัชพืชลงเพียงอย่างเดียว แต่เป็นการใช้นิเวศวิทยาและชีววิทยาของวัชพืช ซึ่งถ้าเรารู้องค์ประกอบของมันเราก็สามารถกำจัดได้โดยวิธีทางธรรมชาติ ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้สารเคมีเลย

แหล่งอ้างอิง

จากหนังสือชีววิทยาวัชพืช พื้นฐานการจัดการวัชพืช หน้า 133 หัวข้อ 9.4.3 การใช้วิธีการอื่นๆ เพื่อทดแทนการใช้สารกำจัดวัชพืช หน้า 133 หัวข้อ 9.4.3 การใช้วิธีการอื่นๆ เพื่ทดแทนการใช้สารกำจัดวัชพืช ผู้เขียน : ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ดวงพร สุวรรณกุล  ภาควิชาพืชไร่นา คณะเกษตร มหาลัยเกษตรศาสตร์